چوب تراورس در صنعت ساخت ریل کاربرد بسیار زیادی دارد. نام دیگر این تجهیزات ریل بند است و در بستن ریل ها به عنوان تکیه گاه استفاده می شوند. تراورس انواع مختلفی دارد و از لحاظ جنس و میزان مقاومت به دسته های مختلفی تقسیم می شود. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با چوب تراورس، انواع و کاربردهای آن آشنا کنیم.
یکی از کابردهای چوب تراورس، استفاده از آن در ریل های قطار و اسکله های کنار دریا می باشد. خطوط راه آهن از پایه و اساس چندان تغییری در طول این سال ها نداشته است. شکل کلی آن همان دو ریلی است که به صورت موازی در تمامی مسیر خط وجود دارد.
چوب استفاده شده در تراورس باید از مقاومت بسیار بالایی برخوردار بوده و از بهترین نوع چوب ها باشد.
تراورس یا ریل بند چیست؟
در گذشته تراورس های فولادی کاربرد بیشتری داشتند، اما با گذشت زمان تراورس های چوبی جایگزین آن ها شدند. در واقع تراورس های فولادی هزینه بسیار بالایی دارند، به علاوه به دلیل عمر کم به زودی فرسوده می شوند. به همین جهت امروزه در این صنعت، از تراورس های بتنی و چوبی بهره می برند.
به هر حال این تجهیزات باید انعطاف پذیر و در عین حال مقاوم باشند. از فولاد نورد شده ریل تولید می شود که به شکل موازی در کنار هم و روی چوب تراورس ها قرار می گیرند. وظیفه ای که ریل ها به عهده دارد هدایت واگن و تحمل فشار وزن قطار می باشد؛ این فشار ها بین بالاست و تراورس ها تقسیم می شود.
تراورس چوبی دست دوم و نو را با ریل ها به وسیله پیچ های مخصوص متصل می کنند به این بست، خط پنل گفته می شود. اجرای صحیح این کار باعث می شود که این سازه بتواند در برابر مجموع نیروهای به وجود آمده ای که از حرکت واگن ها ایجاد شده است و تغییرات عوامل جوی، مقاومت بسیار خوبی از خود نشان داده و دوام خوبی داشته باشد.
جنس ریل ها عمدتا از فولاد بوده و به خوبی می توانند فشار و اصطکاک حاصله را تحمل نمایند.
درباره چوب روسی بیشتر بخوانید.
ریل بند یا تراورس چوبی
تراورس چوبی که به عنوان یک تکیه گاه در زیر ریل ها گذاشته می شود، یکی از قطعات مهم در اجرای ریل راه آهن محسوب می شود. در حقیقت از تراورس چوبی به عنوان بستر ریل ها یاد می شود که می تواند فشاری که بر روی ریل ها اعمال می شود را به زیر سازه انتقال دهد.
هنگام اجرای چوب تراورس باید فاصله بیست و پنج سانتی متری را رعایت نمایید. در برخی از خط ها این فاصله هفتاد و پنج سانتی متر می باشد. در اوایل ظهور ریل راه آهن، از چوب تراورس فولادی استفاده می شد که هزینه ای بالا و دوام پایینی داشت، همین امر باعث شد تا چندان مطلوب سازندگان ریل های راه آهن نباشد.
با جایگزینی تراورس چوبی دست دوم و نو این امکان ایجاد شد تا حرکت قطارها به شکل نرم تری انجام شود و به آسانی بتوانند حرکت نمایند. برای ثابت کردن تراورس چوبی به ریل، نیاز به پیچ و پابند مخصوصی است که به جهت اهمیت بسیار زیادی که این قطعات در نگهداری ریل داشته و ممانعتی که از لغزیدگی انجام می دهند، انتخاب نوع آن بسیار مهم می باشد.
درباره تایل چوبی بیشتر بخوانید.
تراورس های چوبی
تراورس های چوبی یکی از انواع تراورس است که معمولا دارای ضخامت ۲٫۸۸ سانتی متر می باشد. این تجهیزات مزایای زیادی دارند به همین جهت از طیف استفاده گسترده ای برخوردار هستند. برای مثال چوب های تراورس حالت ارتجاعی داشته و کم هزینه تر هستند.
این محصولات راحت تر زیرسازی می شوند، به همین دلیل در صنایع ریلی پر کاربردند. البته میزان طول عمر مفید چوب های تراورس با توجه به عوامل طبیعی نظیر حمله حشرات، ترک خوردگی، پوسیدگی و … متفاوت است.
برای اینکه طول عمر این تجهیزات افزایش پیدا کند، از روغن گیاهی چوب بهره می برند، همچنین این چوب ها باید رطوبت کمی داشته باشند. ویژگی انعطاف پذیری این تجهیزات سبب شده تا توزیع نیرو بهتر انجام گیرد؛ از طرف دیگر وزن مناسبی دارند و نسبت به تراورس بتنی از ارتفاع کم تری برخوردارند.
تراورس چوبی از چوب های مختلف ساخته می شود.
تراورس‌های بتنی
تراورس های بتنی از دیگر انواع تراورس هستند، این تجهیزات به شکل های مختلفی عرضه می شوند. برای مثال به صورت منو بلوک، مفصلی و دو بلوک وجود دارند، همچنین در مدل های گوناگون به شکل تنیده شده یا بدون استفاده از مواد ترکیبی ساخته می شوند.
وقتی چندین میلگرد فلزی در وسط تراورس قرار گیرد، میزان مقاومتش افزایش یافته و در نهایت با کاهش وزن مواجه می شود. مدل های منو بلوک میزان مقاومت بسیار بالایی دارند به همین جهت بسیار پرکاربرد هستند.
تراورس‌های فلزی یا فولادی
تراورس های فلزی یا فولادی در مواجه با رطوبت و آب، زنگ زده می شوند و از طرف دیگر به علت فلزی بودن رسانای الکتریسیته هستند به همین جهت چندان مورد توجه قرار ندارند، به علاوه سر و صدای زیادی ایجاد می کنند. این تجهیزات پروفیل های نورد شده هستند و در مقایسه با سایر تراورس ها قیمت بالاتری دارند.
این تجهیزات باید طول، ضخامت و وزن استاندارد و مشخصی داشته باشند، همچنین ابعاد آن ها باید طوری انتخاب شود که ضمن حفظ پایداری طولی و عرضی خط، در برابر نیروهای داخلی مقاومت بالایی داشته باشند. ساخت مدل های فولادی با رعایت مشخصات فنی انجام می گیرد.
به عنوان مثال فاصله سوراخ، ضخامت تراورس و ابعاد سوراخ به میزان مشخصی باید انجام گیرد.
مزایا و معایب چوب تراورس
چوب های تراورس مزایا و معایب خاصی دارند. از جمله مزایای این تجهیزات می توان به مقاومت در برابر لرزش ها و سر و صدای کم اشاره کرد، در حقیقت هنگام عبور بار سنگین، لرزش و تکان هایی به چوب تراورس وارد می شود. این محصولات در برابر این تکان ها مقاومت بالایی دارند به همین جهت آلودگی صوتی کمتری تولید می کنند.
از معایب چوب های تراورس این است که در معرض عوامل بیرونی قرار دارند. عوامل بیرونی نظیر خوردگی، فرسایش محل پابندها، حمله حشرات موذی، ترک و … تاثیرات منفی بر روی طول عمر این تجهیزات می گذارند. به هر حال راه های زیادی برای افزایش عمر تراورس ها وجود دارد.
تراورس با چوب های مختلفی نظیر راش، صنوبر، بلوط و کاج ساخته می شود. تراورس هایی که با چوب های سختی مانند راش و بلوط ساخته می شوند مقاومت قابل توجهی دارند، از طرف دیگر تراورس های ساخته شده با چوب های نرم در برابر خوردگی مستحکم هستند.
با این حال تراورس هایی که از جنس صنوبر و کاج هستند در برابر لقی، سوراخ، پیچ، پابند و مواردی و … نسبت به چوب های سخت، میزان مقاومت کم تری دارند. هر کدام از این تجهیزات در محل خاصی استفاده می شوند.
علت استفاده از چوب تراورس در راه آهن چیست؟
از جمله علت های استفاده از چوب تراورس در راه آهن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برخورداری از خاصیت ارتجاعی
- برخورداری از توجیه اقتصادی
- کاهش هزینه تعمیرات پس از اجرای چوب
این چوب ها دارای خاصیت ارتجاعی هستند به همین جهت آلودگی صوتی کمتری تولید می کنند، همین موضوع سبب شده تا در راه آهن کاربرد بالایی داشته باشند. از طرف دیگر از لحاظ قیمتی در حد معقول قرار داشته و نسبت به انواع تراورس ارزان تر هستند و هزینه نگهداری پایین تری دارند.
علاوه بر بعد اقتصادی آن، این تجهیزات آسان تر پیدا می شوند.
استفاده تراورس در ترانس برق
این تجهیزات کاربرد بسیار گسترده ای دارند. برای مثال علاوه بر صنایع ریلی در ترانس برق نیز استفاده می شوند. در واقع خصوصیات و ویژگی های این چوب ها سبب افزایش استفاده از آن ها شده است.
استفاده تراورس در اسکله های دریایی
از این چوب ها در صنایع دیگری نظیر ساخت اسکله های دریایی نیز بهره می برند. این صنایع نیاز به مقاومت و سختی قابل توجهی دارند به همین جهت در ساخت اسکله های دریایی از چوب های مقاومی نظیر تراورس استفاده می کنند.
وجود بالاست در کنار تراورس چوبی دست دوم
در کنار چوب تراورس که یکی از قسمت های مهم در ریل راه آهن می باشد، بالاست وجود دارد که عمدتا از سنگ های شکسته شده به اندازه های بین بیست الی شصت میلی متر تهیه می شود که محل قرار گیری چوب تراورس و ریل می باشد.
وظیفه ی بالاست این است که بتواند فشارهایی که به خط وارد می شود را به شکل یکدست در تمامی سطح پخش نموده و به زیر سازی منتقل نماید.
سخن آخر
در این مطلب در مورد چوب های تراورس و کاربرد آن ها بحث کردیم. تراورس انواع مختلفی دارد و به دسته های مختلفی از قبیل فولادی یا فلزی، چوبی و بتنی تقسیم می شود. این تجهیزات با توجه به خصوصیات و ویژگی هایی که دارند استفاده می شوند.
در بین انواع تراورس مدل چوبی به دلیل تولید صدای کمتر و قیمت ارزان تر بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. برای تراز کردن تراورس چوبی دست دوم و یا نو نیاز است که بالاست ایجاد شود. قرار گیری خوب بالاست و تراورس می تواند باعث توزیع مناسب نیروها شود و میزان کمتری از صدا را هنگام حرکت قطار بر روی ریل ها ایجاد نماید.
تراورس چوبی از نظر کاربرد، نحوه ساخت، مدل، ابعاد و … انواع مختلفی دارد. زمانی که قصد سفارش و خرید این چوب ها را دارید باید حتما ذکر کنید که برای چه کاری به آن ها نیاز دارید. در این صورت مجموعه آواچوب به خوبی شما را در این خصوص راهنمایی کرده و چوب های با صرفه ای را به شما تحویل می دهند؛ برای دریافت اطلاعات کامل تر با شرکت آواچوب تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- انواع تراورس چوبی چیست؟
تراورس چوبی نرم که از درختانی مانند کاج و صنوبر تهیه می شوند و باید قبل از مصرف روی آن کارهایی اعمال شود، تراورس چوبی سخت که از درختانی مانند ساج و راش تهیه می شوند و مستقیم مورد استفاده قرار می گیرند.
۲- برای خرید تراورس چوبی به کجا مراجعه کنیم؟
به مراکز عرضه چوب و چوب فروشی های معتبر نظیر شرکت آواچوب مراجعه کنید.
۳- ویژگی های چوب تراورس چیست؟
از ویژگی های مهم چوب تراورس می توان به عایق جریان الکتریسیته بودن آن و همچنین عایق صدا بودن اشاره کرد.
