فهرست
چوب تراورس یک چوب مقاوم و سبک است که از درختانی مانند سرو، سروکاری، و سپرکاری استخراج می‌شود. این چوب به دلیل مقاومت در برابر فشار، نرمی، و زیبایی محبوبیت بالایی دارد.
تراورس در ساخت ریل‌های قطار و اسکله های کنار دریا نقش بسیار مهم و اساسی دارد. نام دیگر این تجهیزات ریل بند است. و در بستن ریل ها به عنوان تکیه گاه استفاده می‌شوند. تراورس انواع مختلفی دارد و به عنوان یک ماده سازگار با محیط زیست و مقاوم در برابر فشار و وزن بزرگ قطارها، به‌عنوان قسمتی اساسی از زیرساخت ریل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خطوط راه آهن از پایه و اساس چندان تغییری در طول این سال‌ها نداشته است. شکل کلی آن همان دو ریلی است که به صورت موازی در تمامی مسیر خط وجود دارد. چوب تراورس استفاده شده باید از مقاومت بسیار بالایی برخوردار بوده و از بهترین نوع چوب‌ها باشد.
تراورس راه آهن به تکیه‌گاه بتونی یا چوبی یا فولادی می‌گویند که ریل‌ها روی آن بسته می‌شود. در گذشته تراورسهای فولادی کاربرد بیشتری داشتند، اما با گذشت زمان تراورسهای چوبی جایگزین آن‌ها شدند. در واقع تراورسهای فولادی هزینه بسیار بالایی دارند، به علاوه به دلیل عمر کم به زودی فرسوده می‌شوند. به همین جهت امروزه در این صنعت، از تراورس های بتنی و چوبی بهره می‌برند.
به هر حال این تجهیزات باید انعطاف پذیر و در عین حال مقاوم باشند. از فولاد نورد شده ریل تولید می‌شود که به شکل موازی در کنار هم و روی چوب تراورس قرار می‌گیرند. وظیفه‌ای که ریل‌ها به عهده دارد هدایت واگن و تحمل فشار وزن قطار می‌باشد.
تراورس چوبی دست دوم و نو را با ریل‌ها به وسیله پیچ‌های مخصوص متصل می‌کنند به این بست، خط پنل گفته می‌شود. اجرای صحیح این کار باعث می‌شود که این سازه بتواند در برابر مجموع نیروهای به وجود آمده‌ای که از حرکت واگن‌ها ایجاد شده‌است و تغییرات عوامل جوی، مقاومت بسیار خوبی از خود نشان داده و دوام خوبی داشته باشد.
جنس ریل‌ها عمدتا از فولاد بوده و به خوبی می‌توانند فشار و اصطکاک حاصله را تحمل نمایند.
تراورس چوبی نوعی الوار چوبی که به عنوان یک تکیه‌گاه در زیر ریل‌ها گذاشته می‌شود، یکی از قطعات مهم در اجرای ریل راه آهن محسوب می‌شود. در حقیقت از تراورس چوبی به عنوان بستر ریل ها یاد می‌شود که می‌تواند فشاری که بر روی ریل‌ها اعمال می‌شود را به زیر سازه انتقال دهد.
هنگام اجرا باید فاصله بیست و پنج سانتی متری را رعایت نمایید. در برخی از خط‌ها این فاصله هفتاد و پنج سانتی متر می‌باشد. در اوایل ظهور ریل راه‌آهن، از تراورس چوبی فولادی استفاده می‌شد که هزینه ای بالا و دوام پایینی داشت، همین امر باعث شد تا چندان مطلوب سازندگان ریل‌های راه آهن نباشد.
با جایگزینی چوب تراورس دست دوم و نو این امکان ایجاد شد تا حرکت قطارها به شکل نرم تری انجام شود و به آسانی بتوانند حرکت نمایند. برای ثابت کردن تراورس چوبی به ریل، نیاز به پیچ و پابند مخصوصی است که به جهت اهمیت بسیار زیادی که این قطعات در نگهداری ریل داشته و ممانعتی که از لغزیدگی انجام می‌دهند، انتخاب نوع آن بسیار مهم می‌باشد.
تراورس چوبی یکی از انواع تراورس است که معمولا دارای ضخامت ۲٫۸۸ سانتی متر می‌باشد. این تجهیزات مزایای زیادی دارند به همین جهت از طیف استفاده گسترده‌ای برخوردار هستند. برای مثال چوب تراورس حالت ارتجاعی داشته و کم هزینه‌تر هستند.
این محصولات راحت تر زیرسازی می‌شوند، به همین دلیل در صنایع ریلی پر کاربردند. البته میزان طول عمر مفید تراورس با توجه به عوامل طبیعی نظیر حمله حشرات، ترک خوردگی، پوسیدگی و … متفاوت است.
برای اینکه طول عمر این تجهیزات افزایش پیدا کند، از روغن گیاهی چوب بهره می‌برند، همچنین این چوب‌ها باید رطوبت کمی داشته باشند. ویژگی انعطاف پذیری این تجهیزات سبب شده تا توزیع نیرو بهتر انجام گیرد؛ از طرف دیگر وزن مناسبی دارند و نسبت به تراورس بتنی از ارتفاع کم تری برخوردارند.
تراورسهای بتنی از دیگر انواع تراورس هستند، که چوب تراورس جایگزین آن‌ها است این روزها، این تجهیزات به شکل‌های مختلفی عرضه می‌شوند. برای مثال به صورت منو بلوک، مفصلی و دو بلوک وجود دارند، همچنین در مدل‌های گوناگون به شکل تنیده شده یا بدون استفاده از مواد ترکیبی ساخته می‌شوند.
وقتی چندین میلگرد فلزی در وسط تراورس قرار گیرد، میزان مقاومتش افزایش یافته و در نهایت با کاهش وزن مواجه می‌شود. مدل‌های منو بلوک میزان مقاومت بسیار بالایی دارند به همین جهت بسیار پرکاربرد هستند.
تراورسهای فلزی یا فولادی در مواجه با رطوبت و آب، زنگ زده می‌شوند درحالی که چوب تراورس زنگ زده نمی‌شود و از طرف دیگر به علت فلزی بودن رسانای الکتریسیته هستند به همین جهت چندان مورد توجه قرار ندارند، به علاوه سر و صدای زیادی ایجاد می کنند. این تجهیزات پروفیل های نورد شده هستند و در مقایسه با سایر تراورس ها قیمت بالاتری دارند.
این تجهیزات باید طول، ضخامت و وزن استاندارد و مشخصی داشته باشند، همچنین ابعاد آن ها باید طوری انتخاب شود که ضمن حفظ پایداری طولی و عرضی خط، در برابر نیروهای داخلی مقاومت بالایی داشته باشند. ساخت مدل های فولادی با رعایت مشخصات فنی انجام می‌گیرد.
به عنوان مثال فاصله سوراخ، ضخامت تراورس و ابعاد سوراخ به میزان مشخصی باید انجام گیرد.
چوب های تراورس مزایا و معایب خاصی دارند. از جمله مزایای این تجهیزات می‌توان به مقاومت در برابر لرزش‌ها و سر و صدای کم اشاره کرد، در حقیقت هنگام عبور بار سنگین، لرزش و تکان هایی به چوب تراورس وارد می‌شود. این محصولات در برابر این تکان‌ها مقاومت بالایی دارند به همین جهت آلودگی صوتی کمتری تولید می‌کنند.
از معایب چوب های تراورس این است که در معرض عوامل بیرونی قرار دارند. عوامل بیرونی نظیر خوردگی، فرسایش محل پابندها، حمله حشرات موذی، ترک و … تاثیرات منفی بر روی طول عمر این تجهیزات می‌گذارند. به هر حال راه‌های زیادی برای افزایش عمر تراورس ها وجود دارد.
تراورس با چوب‌های مختلفی نظیر راش، صنوبر، بلوط و کاج ساخته می‌شود. تراورس هایی که با چوب های سختی مانند راش و بلوط ساخته می‌شوند مقاومت قابل توجهی دارند، از طرف دیگر تراورس های ساخته شده با چوب های نرم در برابر خوردگی مستحکم هستند.
با این حال چوب تراورس هایی که از جنس صنوبر و کاج هستند در برابر لقی، سوراخ، پیچ، پابند و مواردی و … نسبت به چوب‌های سخت، میزان مقاومت کمتری دارند. هر کدام از این تجهیزات در محل خاصی استفاده می‌شوند.
از جمله علت‌های استفاده از چوب تراورس در راه آهن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
| ۱٫ | برخورداری از خاصیت ارتجاعی |
| ۲٫ | برخورداری از توجیه اقتصادی |
| ۳٫ | کاهش هزینه تعمیرات پس از اجرای چوب |
این چوب ها دارای خاصیت ارتجاعی هستند به همین جهت آلودگی صوتی کمتری تولید می کنند، همین موضوع سبب شده تا در راه آهن کاربرد بالایی داشته باشند. از طرف دیگر از لحاظ قیمتی در حد معقول قرار داشته و نسبت به انواع تراورس ارزان تر هستند و هزینه نگهداری پایین تری دارند.
علاوه بر بعد اقتصادی آن، این تجهیزات آسان تر پیدا می شوند.
این تجهیزات کاربرد بسیار گسترده ای دارند. برای مثال علاوه بر صنایع ریلی در ترانس برق نیز استفاده می شوند. در واقع خصوصیات و ویژگی های این چوب تراورس سبب افزایش استفاده از آن ها شده است.
از این چوب‌ها در صنایع دیگری نظیر ساخت اسکله‌های دریایی نیز بهره می‌برند. این صنایع نیاز به مقاومت و سختی قابل توجهی دارند به همین جهت در ساخت اسکله‌های دریایی از چوب های مقاومی نظیر تراورس استفاده می‌کنند.
در کنار تراورس که یکی از قسمت های مهم در ریل راه آهن می‌باشد، بالاست وجود دارد که عمدتا از سنگ های شکسته شده به اندازه های بین بیست الی شصت میلی متر تهیه می شود که محل قرار گیری چوب تراورس و ریل می باشد.
وظیفه ی بالاست این است که بتواند فشارهایی که به خط وارد می شود را به شکل یکدست در تمامی سطح پخش نموده و به زیر سازی منتقل نماید.
در این مطلب در مورد چوب‌های تراورس و کاربرد آن‌ها بحث کردیم. چوب تراورس انواع مختلفی دارد و به دسته های مختلفی از قبیل فولادی یا فلزی، چوبی و بتنی تقسیم می شود. این تجهیزات با توجه به خصوصیات و ویژگی هایی که دارند استفاده می شوند.
در بین انواع تراورس مدل چوبی به دلیل تولید صدای کمتر و قیمت ارزان تر بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. برای تراز کردن تراورس چوبی دست دوم و یا نو نیاز است که بالاست ایجاد شود. قرار گیری خوب بالاست و تراورس می تواند باعث توزیع مناسب نیروها شود و میزان کمتری از صدا را هنگام حرکت قطار بر روی ریل ها ایجاد نماید.
چوب تراورس از نظر کاربرد، نحوه ساخت، مدل، ابعاد و … انواع مختلفی دارد. زمانی که قصد سفارش و خرید این چوب ها از چوب فروشی دارید باید حتما ذکر کنید که برای چه کاری به آن ها نیاز دارید. در این صورت مجموعه آواچوب به خوبی شما را در این خصوص راهنمایی کرده و چوب های با صرفه ای را به شما تحویل می دهند.
سوالات متداول
از ویژگی های مهم این چوب می‌توان به عایق جریان الکتریسیته بودن آن و همچنین عایق صدا بودن اشاره کرد.
به مراکز عرضه چوب و چوب فروشی های معتبر نظیر شرکت آواچوب مراجعه کنید.
تراورس چوبی نرم که از درختانی مانند کاج و صنوبر تهیه می شوند و باید قبل از مصرف روی آن کارهایی اعمال شود، تراورس چوبی سخت که از درختانی مانند ساج و راش تهیه می شوند و مستقیم مورد استفاده قرار می گیرند.
مجموعه آواچوب با هدف پوشش سراسری ترموود در ایران و خاورمیانه و همچنین ارتقای کیفیت ترموود در بازار ایران پا به عرصه نهاده است. ما به رقابت سالم اعتقاد داریم و با تکیه بر نقاط قوت خود و نمایندگان فروش در تمامی استان های کشور رو به پیشرفت و ارتقا مجموعه آواچوب حرکت خواهیم کرد.
